Dat je echt een nazaat bent van je stamvader is lang niet zeker. Net zoals tegenwoordig ging men vroeger ook wel eens vreemd. De stammoeder is naar alle waarschijnlijkheid wel je echte "voormoeder". Een stamreeks in vrouwelijke lijn is gemakkelijk in het Terschelling-bestand op te roep. Lees verder dit verhaal:
De kans is heel groot dat je moeder echt je moeder is en dat haar moeder werkelijk jouw oma is. De kans is heel klein, dat er eens een keer een kind van een moeder om welke reden dan ook aan een andere vrouw werd toebedacht. Anders zit het met je vader, grootvader, overgrootvader enzovoort. We kennen het verhaal van Sil de Strandjutter wel. Jelle wordt beticht de vader te zijn van het kind van Maamke! Maar ook lezen we in de archieven van een regtdag op Terschelling op 3 mei 1808:
De eisscherse zegt dat Jilles Stada op den 24 maart 1807 's nagts om 3 uure ten huyse van Trijntje Douwes met haar had gehouden vleeschelijke gemeenschap en waarvan de gevolgen waren geweest, dat zij eisscherse was bevrugt geworden en op den 26 ste December 1807 's nagts om 4 Uure is bevallen van een welgeschapen dogter, versoekende, daar hij gedaagde haar had onteerd hij door dezen agtbaare geregte mogt worden gecondemneerd haar door een wettig huwelijk te eeren."Den gedaagde dede antwoorden dat al het gezegde van de eisscherse onwaarheid is, hebbende hij nimmer met haar eene vleeschelijke conversatie gehad en dus niet voornemens was haar te trouwen. Deze zaak is uitgesteld tot eerstvolgende regtdag.
We zullen nooit te weten komen of Jilles nu wel of niet de vader is geweest. In de 17de eeuw werden de zedelijke normen aangescherpt. De wereldlijke overheid schreef voor dat de vroedvrouwen een ongehuwde moeder op het kraambed (tijdens de barensweeën) de naam van de vader moesten ontfutselen. Maar aan gehuwde moeders vroegen zij niets…. Als je de berichten in de krant mag geloven, dan kan je stellen dat tegenwoordig veel mannen "vreemd gaan". Merkwaardig is dat er zelden wordt gesproken dat vrouwen met een andere man dan hun echtgenoot het bed in duiken. Dat daar altijd kinderen van komen is natuurlijk ook niet zo, maar je weet maar nooit. In ieder geval waren vroeger voorbehoedsmiddelen vaak niet voorhanden en ze waren minder betrouwbaar. Betovergrootmoeder zal de echte moeder wel zijn, maar of haar man ook de vader is, dat weten we niet zeker. Ook weten we niet of dat anders was bij een zeevarende bevolking dan bij een hechte boerengemeenschap.
Uit bovenstaande summiere voorbeelden blijkt dat er wel een gerede kans is dat er ergens in een stamboom een valse (niet juiste) mannelijke verbinding is naar een voorouder. Ook mag wel geconcludeerd worden dat de kans heel groot is dat in vrouwelijke lijn voormoeders wel kloppen! Maar wie weet de familienaam van bijvoorbeeld zijn overgrootmoeder te noemen?
Kees Stada heeft voor de Terschellinger en Vlielander families alle "moeder-dochter-verbindingen" keurig uitgezocht. Met één druk op de knop kan hij alle voorouders in vrouwelijke lijn tonen, de zogenaamde stamreeks. Dat wil dus zeggen: moeder, grootmoeder, overgrootmoeder, betovergrootmoeder, oudmoeder, oudgrootmoeder, enz. tot aan de stammoeder. Kees zal tijdens de kersttentoonstelling in de Mavo in Midsland weer iedereen van dienst zijn. Degene die een aanvulling van een Terschellinger of Vlielander kan leveren aan zijn bestand van de bijna 66.000 namen, krijgt gratis in zes generaties een uitdraai van de stamreeks in vrouwelijke lijn. Uiteraard horen daar ook de partners of schoonouders bij! U zult verbaasd staan dat er altijd wel iets aan te vullen is, dus spreek hem aan in de Mavo in Midsland op 29 en 30 december.
